Laten we het even hebben over… (3)

De “Laten we het even hebben over…” van deze maand staat in het teken van hormonen. Die verschrikkelijke stoffen in het vrouwenlichaam (en mannen, maar nu even specifiek vrouwen) die er telkens weer voor zorgen dat je huilt, lacht, schreeuwt en dan weer kalmeert binnen 5 minuten. En ja, dat gebeurt als ‘wij vrouwen’ ongesteld zijn. En als we ovuleren. En de week voor we ongesteld zijn. En als we moe zijn. En als we honger hebben. En ja, ook als we die verschrikkelijke anticonceptie gebruiken.

Het meest frustrerende aan vrouw zijn vind ik écht de hormonen. Vanaf je (in mijn geval) 10e besluit je lichaam ineens dat je rijp bent voor het moederschap. Elke 4 weken vind je lichaam dat het tijd is om je voort te planten en dat je er eens even werk van moet maken. En dan begint alle ellende. Je moet ineens gaan nadenken over wanneer de helse week weer begint, hoe je je maandverband stiekem naar de wc kan smokken, wanneer je start met anticonceptie en eigenlijk ook welke vorm van anticonceptie je wilt. Want geloof me, het is geen pretje. Ikzelf begon op mijn 14e aan de anticonceptiepil. Toen de tijd leek me dat perfect omdat je zo goed je menstruatie kan regelen en dus niet in de zomer ongesteld hoeft te zijn. Maar ja, dat was ook eigenlijk het enige wat mijn huisarts me vertelde: je cyclus wordt regelmatig en je kan niet zwanger worden. Ik had geen andere anticonceptie opties gehoord, dus ging ik er maar gewoon in mee. Zonder me verder te verdiepen in andere opties. Ik had toch geen reden om aan mijn huisarts te twijfelen? En wat heb ik daar af en toe spijt van gehad…

Na jaren aan dezelfde pil te zitten, merkte in rond mijn 19e dat ik me énorm neerslachtig voelde. Ik kon niet meer uit bed komen, voelde een soort grijze wolk continu boven mijn hoofd hangen en had huilbuien op de meest rare momenten. Ik werd angstig, wilde niet meer met vrienden afspreken en zelfs naar de supermarkt gaan voelde al als een enorme uitdaging. Het werd een soort nieuwe ‘staat van zijn’ en doen alsof het goed met me ging, werd steeds makkelijker, hoe pijnlijk dat ook was. Want die blije, actieve meid is vast niet depressief, toch? Nouja, dat verhaal kennen we ondertussen…

Op een gegeven moment merkte ik dat ik er elke maand 1 week was waarin ik me wél goed voelde. Verrassend of niet, was dit tijdens mijn menstruatie. Hoewel de meeste vrouwen dan op hun emotioneel instabielst zijn, voelde ik me top. Oké ik had buikkrampen en was soms wel wat prikkelbaar, maar de grijze wolken boven mijn hoofd waren even weg. Ik kon weer ademhalen en voelde mezelf weer terugkomen. En dan begon na een paar dagen de ellende weer van het elke dag jezelf volproppen met die verschrikkelijke hormonen.

Toen ik (eigenlijk van de een op de andere dag) in 2018 switchte van anticonceptie, voelde het alsof er een wereld voor me open ging. Na ongeveer 2 maanden merkte ik dat de ‘oude Emmy’ weer terugkwam. Ik kon weer (oprecht) lachen, voelde de zon in mijn gezicht en vond de dagen niet zo zwaar als voorheen. Ineens was ik niet meer zo vlak, prikkelbaar en snel uit het veld te slaan. Ik kon weer voor mezelf opkomen en mijn bak energie meenemen als ik een ruimte binnenliep. Hoe verschrikkelijk bizar is het dat 1 kleine pil die invloed op je heeft? Dat een hormoonspiegel die, in theorie, stabiel en continu is, je zó verschrikkelijk laat voelen dat je je eigenlijk opgesloten voelt in je lichaam en je de controle over jezelf niet meer hebt? Dit was bij mij 6 jaar lang het geval.

Hoewel dit specifieke voorbeeld natuurlijk mijn verhaal is, ben ik niet de enige met deze ervaring. Steeds vaker hoor je verhalen van meiden die ooit aan de pil begonnen, maar daar hele heftige bijwerkingen van hebben. Met een oproepje op mijn Instagram pagina vroeg ik mijn volgers om hun verhalen te delen. En wat bleek? Ik was écht niet de enige!

In totaal sprak ik 7 meiden en 1 jongen over de pil en de gevolgen daarvan voor hunzelf of hun partner. Van deze 8 lieve mensen, was maar 1 iemand positief en zonder veel bijwerkingen. En wat ben ik (en waarschijnlijk heel veel anderen) jaloers op haar! In het andere uiterste hoorde ik namelijk van iemand dat zij een longembolie kreeg door de pil. Dit stond natuurlijk wel in de bijsluiter, maar ja, wie weet dat jaren later nog? En wie houdt daar nou écht rekening mee? De andere verhalen klonken heel erg als mijn eigen verhaal; gewicht aankomen, emotionele rollercoasters, depressieve periodes en vooral; het klakkeloos overnemen van het advies van de huisarts en niet geloofd worden als je je met deze klachten meldt. Want “de pil zorgt juist voor een stabiele hormoonbalans, dat veroorzaakt echt geen depressie!” of “Als jij het zegt… We proberen wel weer een andere pil. Kijk maar hoe je je dan voelt”. Zo zei iemand hierover: “Zo bizar, maar ook echt erg dat het vaker gebeurt, er is niet één pil die zomaar bij iedereen past en al helemaal niet als je zelf aangeeft dat het niet goed zit. Je kan toch niet verwachten dat we dat dan allemaal maar gewoon slikken. Letterlijk en figuurlijk.” En daar ben ik het helemaal mee eens, lieve volger.

Het is zo belangrijk dat meer meiden weten wat de opties zijn en niet zomaar beginnen aan de pil omdat die nou eenmaal als eerst genoemd wordt. Eigenlijk is het belangrijkste dat (huis)artsen de risico’s van anticonceptie eens beter uitleggen en écht naar je luisteren als het niet bevalt. Hoe vaak ik wel niet terugkwam bij de huisarts met dezelfde klachten en ze me zeiden dat we maar een keer moesten praten over ‘mijn stress’. Tuurlijk, het was ook echt wel de combinatie met een te drukke studie en prestatiedruk en er was in het begin nog niet heel veel bekend over de mentale gevolgen van de pil, maar studiedruk is echt niet de enige reden dat het met mij, en zo veel andere meiden, zó slecht ging.

Ik hoop echt dat de nieuwe generatie 14-jarigen een huisarts krijgen die ze wél goed voorlicht en vertelt wat de voor- en nadelen zijn. Dat deze meiden zich kunnen inlezen en van hun moeders, vaders, broers, zussen, ooms, tantes, vrienden en vriendinnen horen wat een troep je soms in je lichaam stopt en je daar echt niet altijd beter van wordt. Dat er eindelijk ook eens aandacht besteed wordt aan de mentale kant van anticonceptie. Ik hoop dat de nieuwe generatie huisartsen niet zomaar even een pil voorschrijft omdat dat nou eenmaal gebruikelijk is op die leeftijd. Ik hoop dat een 14-jarige een huisarts krijgt die eerlijk is, luistert en haar de ruimte geef om zélf te kiezen. Fingers crossed.